Een dorp met Moorse wortels en christelijke invloeden
Wie vandaag Algorfa bezoekt, ziet een rustig Spaans dorp met een moderne golfwijk aan de rand. Maar achter de witte gevels en geplaveide straten schuilt een geschiedenis die eeuwen teruggaat. De naam “Algorfa” is al een overblijfsel van het Arabische verleden: afgeleid van al-Gurfa, wat waarschijnlijk “verhoogde kamer” of “uitkijkpost” betekent, herinnert de naam aan de tijd waarin de Moren heersten over zuidoost‑Spanje.
Net als andere dorpen in de Vega Baja del Segura maakte Algorfa deel uit van een netwerk van agrarische nederzettingen dat ontstond onder het emiraat en later kalifaat van Córdoba. De Moren introduceerden geavanceerde irrigatiesystemen, zoals de acequias, waarmee ze de droge vlaktes vruchtbaar maakten. Algorfa groeide in deze periode uit tot een bloeiende gemeenschap, met lemen huizen, waterbronnen en akkers vol amandelen, vijgen en granaatappels.
Van herovering tot feodaal bezit
De Reconquista in de 13e eeuw bracht grote veranderingen. Onder koning Alfonso X “el Sabio” werd het gebied heroverd door de christelijke koningen van Castilië. In 1265 viel Orihuela – en daarmee ook Algorfa – in christelijke handen. De islamitische bewoners werden deels verdreven, deels bekeerd, en de grond werd herverdeeld onder edellieden en religieuze ordes.
Algorfa werd een klein gehucht, toegewezen aan invloedrijke families die de grond in pacht gaven aan boeren. Dankzij de strategische ligging aan de zuidoever van de Segura bleef het dorp bestaan. Documenten uit de 15e en 16e eeuw spreken van “alquerías” en “masías” – landelijke hoeves – in het huidige Algorfa.
In de 17e eeuw was de familie Rocamora een van de belangrijkste grootgrondbezitters in de regio. Algorfa bleef tot ver in de 19e eeuw onderdeel van een landgoed met pachters op de omliggende citrus- en olijfgaarden, onder een feodaal systeem dat de sociale en economische verhoudingen bepaalde.
De vorming van de moderne gemeente
In 1839 kreeg Algorfa officieel zijn eigen gemeentebestuur, los van Almoradí. Daarmee brak een nieuwe fase aan, waarin Algorfa langzaam uitgroeide tot een zelfstandige gemeenschap. Er verrees een kerk, het dorpsplein werd aangelegd en het dorp kreeg een herkenbare identiteit, met eigen instellingen en lokale politiek.
De katholieke kerk speelde een centrale rol. De Iglesia de Nuestra Señora del Carmen, gewijd aan de patrones van het dorp, werd het religieuze en sociale hart. De jaarlijkse feesten ter ere van deze heilige zijn nog steeds een belangrijk evenement in de dorpskalender. De kerk herbergt religieuze beelden en een oude klok uit een nabijgelegen klooster dat tijdens de secularisatie van de 19e eeuw werd ontmanteld.
Algorfa in de twintigste eeuw: crisis en vooruitgang
Zoals elders in Spanje bracht de 20e eeuw zowel moeilijkheden als vooruitgang. De Spaanse Burgeroorlog liet sporen na, al bleef Algorfa buiten het directe oorlogsgeweld. Na de oorlog kampte het dorp met armoede en migratie: veel jongeren vertrokken naar steden of zelfs het buitenland op zoek naar werk.
Toch bleef het dorpsleven bestaan, gedragen door de landbouw en de hechte gemeenschap. Vanaf de jaren ’70 verbeterden infrastructuur en voorzieningen, en ontdekte een eerste groep buitenlandse overwinteraars het gebied. De aanleg van betere wegen en nutsvoorzieningen gaf Algorfa nieuwe kansen.
Een beslissend moment kwam in de jaren ’90, toen projectontwikkelaars de potentie zagen van het rustige landschap. Met de bouw van La Finca Golf Resort veranderde Algorfa in korte tijd van een agrarisch dorp in een geliefde woonplek voor levensgenieters en expats. De golfbaan en omliggende urbanisaties gaven de gemeente nationale en internationale bekendheid.
Culturele erfenis en dorpsgevoel vandaag
Ondanks alle veranderingen is Algorfa zijn dorpskarakter niet kwijtgeraakt. Oude tradities leven voort: processies, dorpsfeesten en culinaire gewoonten worden nog steeds gekoesterd. Op het dorpsplein drinken bewoners koffie, spelen spelletjes en praten bij. Het gemeentebestuur zet zich actief in voor het behoud van cultureel erfgoed.
In het lokale Casa de Cultura worden exposities, lezingen en workshops georganiseerd, vaak met de geschiedenis van het dorp als thema. Oudere inwoners delen hun herinneringen aan hoe het vroeger was: water halen uit de put, dansen tijdens de jaarlijkse fiestas, of samen eten onder de sterrenhemel.
Zo blijft het verleden van Algorfa voelbaar – niet als een stoffige geschiedenisles, maar als een levend verhaal dat nog steeds doorklinkt in de straten, de huizen en de klokken die elk uur over het plein luiden. Algorfa is geen dorp dat zich opdringt, maar wel een dorp dat zijn verhalen zachtjes vertelt aan wie de tijd neemt om te luisteren.