Een plek waar het verleden blijft fluisteren
Aigües, in de provincie Alicante, draagt haar geschiedenis in haar naam: ‘wateren’ in het Valenciaans. Dat water is de rode draad door de eeuwen heen geweest, en verklaart waarom mensen zich hier vestigden, hoe ze leefden, en waarom dit bergdorp een bijzondere plek in de regio kreeg. De geschiedenis van Aigües is een verhaal over gezondheid en genezing, over geloof en arbeid, over nieuwe hoop en oude tradities. Als je door de smalle straatjes wandelt en je ogen laat glijden over de witgekalkte gevels, voel je dat hier talloze verhalen liggen
opgeslagen, wachtend om verteld te worden.
De eerste sporen: Romeinen en Moren
Hoewel er geen grote Romeinse overblijfselen zijn gevonden, wijzen de archeologische sporen in de omgeving op een vroege aanwezigheid van Romeinse landbouwers en herders. Zij gebruikten de bronnen en stroompjes in de vallei voor irrigatie en bouwden eenvoudige villa’s en terrassen om wijn en olijven te verbouwen. De route die vanuit de kust naar het binnenland slingert, werd vermoedelijk al in die tijd gebruikt om zout, vis en landbouwproducten te vervoeren.
De eerste duidelijke schriftelijke vermeldingen van een nederzetting op deze plek stammen echter uit de Moorse periode, vanaf de 8e eeuw. De Moren introduceerden hun geavanceerde technieken voor irrigatie, legden akkers aan en bouwden kleine boerderijen en torens op de hellingen. Hun naam voor de plaats is niet overgeleverd, maar hun invloed
is nog voelbaar in de indeling van de terrassen en de oude irrigatiekanalen die hier en daar nog te zien zijn. Het water uit de bergen maakte dit een vruchtbare en aantrekkelijke plek, zelfs in het droge achterland van Alicante.
De Reconquista en nieuwe bewoners
In de 13e eeuw veroverden de christelijke legers van koning Jaime I van Aragón het gebied op de Moren tijdens de zogenaamde Reconquista. De moskee werd vervangen door een kleine kerk, en de islamitische bevolking moest zich bekeren of vertrok naar andere delen van het koninkrijk. In de eeuwen die volgden, vestigden nieuwe kolonisten zich hier: landbouwers uit Aragón en Catalonië die het land opnieuw in cultuur brachten en het dorp zijn huidige vorm begonnen te geven.
De 16e en 17e eeuw waren periodes van instabiliteit. De voortdurende aanvallen van Berberpiraten aan de kust dwongen de bewoners om meer naar het binnenland te trekken. De moriscos — moslims die zich tot het christendom hadden bekeerd — werden in 1609 verdreven door koning Filips III, wat leidde tot een nieuwe bevolkingsdaling. Toch wist Aigües zich langzaam te herstellen. De gemeenschap bleef klein, maar hecht, en het werk op de akkers en de verzorging van de bronnen gingen onverminderd door.
De opkomst als kuuroord
De 18e en vooral de 19e eeuw brachten een opmerkelijke wending in de geschiedenis van Aigües. In deze periode kreeg het dorp landelijke bekendheid als kuuroord, dankzij de 
heldere berglucht en de geneeskrachtige bronnen die in de omgeving ontsprongen. Artsen begonnen het dorp aan te bevelen als toevluchtsoord voor mensen met longaandoeningen, reuma en andere kwalen.
Het hoogtepunt van deze kuuroordperiode kwam in de tweede helft van de 19e eeuw, toen het imposante Balneario de Aigües werd gebouwd: een elegant gebouw met baden, verblijfsruimten en terrassen, speciaal ontworpen om de welgestelde bezoekers te ontvangen die hier wekenlang kwamen herstellen. Families uit Madrid en Valencia, maar ook uit het buitenland, kwamen hier kuren en genieten van het koele bergklimaat en het zuivere water. Het dorp bloeide op, er kwamen pensions en restaurants bij, en het leven concentreerde zich rond de weldoende baden.
In deze tijd ontstonden ook nieuwe culturele en religieuze gebruiken, deels ingegeven door de gasten die hun eigen gebruiken meebrachten. De festiviteiten in augustus, die nu nog steeds plaatsvinden, kregen een nieuwe glans en betekenis doordat bewoners en bezoekers samen deelnamen aan processies en feestmaaltijden.
De neergang en nieuwe hoop
Het succes als kuuroord duurde tot in de eerste decennia van de 20e eeuw, maar raakte daarna langzaam in verval. De opkomst van moderne geneeskunde en de beschikbaarheid van nieuwe behandelmethoden maakten de reis naar Aigües minder noodzakelijk. De Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) bracht verdere schade toe aan het dorp en aan het balneario, dat in die jaren leeg kwam te staan en uiteindelijk in verval raakte. Vandaag de dag resten enkel de ruïnes van het kuuroord, maar de verhalen over de grandeur van die tijd leven voort in de herinneringen en foto’s die bewaard zijn gebleven.
In de tweede helft van de 20e eeuw keerde de rust terug en vond Aigües opnieuw een evenwicht. De landbouw bleef de belangrijkste bron van inkomsten, met amandelen, olijven en wijngaarden als voornaamste producten. Toch bleef de bevolking krimpen door het vertrek van jonge mensen naar de steden, op zoek naar werk en betere vooruitzichten.
De komst van nieuwe bewoners
Vanaf de jaren ’80 en vooral in de jaren ’90 ontdekten buitenlanders het dorp opnieuw. Waar het kuuroord ooit aristocraten trok, kwamen nu Noord-Europeanen die op zoek waren naar rust, natuur en authenticiteit. Nederlanders, Britten en Duitsers begonnen huizen op te knappen en vestigden zich permanent of gedeeltelijk in Aigües. Hun aanwezigheid bracht nieuw leven in het dorp: leegstaande huizen werden gerestaureerd, cafés en winkeltjes openden opnieuw hun deuren, en de dorpsfeesten kregen een internationale tint.
Aigües vandaag: een levend erfgoed
Vandaag de dag combineert Aigües zijn historische karakter met een ontspannen, moderne sfeer. De ruïnes van het oude balneario herinneren aan de gloriedagen als kuuroord, 
terwijl het dorpsplein, de kerk en de smalle straatjes nog steeds het hart van de gemeenschap vormen. De feesten en processies trekken jaarlijks bezoekers uit de hele regio, en de verhalen van vroeger worden nog steeds doorgegeven op de terrassen en tijdens wandelingen door het dorp.
Wat Aigües bijzonder maakt, is dat het niet slechts een relikwie van het verleden is, maar een levend dorp waar mensen — van wie de wortels hier generaties teruggaan en van wie de wortels in een ander land liggen — samenleven en bijdragen aan de toekomst. De geschiedenis voel je overal: in de muren van de kerk, in de overblijfselen van het balneario, en in de verhalen die de inwoners maar al te graag met je delen. Aigües is een plek waar het verleden en het heden elkaar ontmoeten in een sfeer van rust en gastvrijheid.