Waar ligt Sax? Karaktervolle gemeente in het binnenland
Strategische ligging tussen bergen en wijngaarden
De plaats Sax ligt in het hart van de provincie Alicante, binnen de autonome regio Valencia, en maakt deel uit van de comarca Alto Vinalopó. Deze streek kenmerkt zich door glooiende heuvels, olijfboomgaarden, wijngaarden en historische stadjes die allemaal hun eigen identiteit hebben weten te behouden. Sax ligt op een hoogte van ongeveer 473 meter boven zeeniveau, ingebed tussen bergketens zoals de Sierra de Cabreras en de Sierra del Cid. De ligging is niet alleen fraai, maar ook strategisch: Sax ligt op de route tussen de steden Elda en Villena en is goed bereikbaar via de nationale weg CV-830 en de snelweg A-31, die Alicante met Madrid verbindt.
De afstand tot de stad Alicante bedraagt zo’n 40 kilometer, wat neerkomt op ongeveer 30 tot 35 minuten rijden met de auto. Daarmee is Sax een aantrekkelijke woonplek voor wie wil genieten van de rust van het binnenland, maar toch binnen handbereik van de kust en de grote stad wil blijven.
Compacte gemeente met samenhang
Sax is zowel de naam van het hoofddorp als van de gemeente zelf. De gemeente telt rond de 10.000 inwoners, waarvan het overgrote merendeel in het gelijknamige dorp woont.
Er zijn geen grote buitenwijken of dorpen die tot de gemeente behoren. Wel zijn er enkele verspreid liggende fincas en agrarische nederzettingen in het buitengebied, maar het centrum van de activiteit ligt onmiskenbaar in de kern van Sax zelf. Deze compacte structuur draagt bij aan het dorpsgevoel: voorzieningen, winkels, scholen en culturele instellingen liggen op loopafstand van elkaar en er is een sterk gevoel van gemeenschapszin onder de inwoners.
Kasteel en culturele rijkdom
Sax is vooral bekend om zijn iconische castillo, het middeleeuwse kasteel dat hoog boven het dorp uittorent en uit de 10e of 11e eeuw stamt. Dit fort, gebouwd op een steile rots, was eeuwenlang van strategisch belang voor de verdediging van het binnenland van Alicante. De contouren van het dorp lijken als het ware om de berg heen gegroeid, en het kasteel bepaalt nog steeds het silhouet van Sax.
Naast het kasteel staat Sax ook bekend om zijn levendige culturele tradities, zoals de jaarlijkse feesten van de Moren en Christenen (Moros y Cristianos), die er in januari plaatsvinden. Daarmee onderscheidt Sax zich van veel andere dorpen waar deze feesten pas in de lente of zomer plaatsvinden. Tijdens deze dagen verandert het dorp in een historisch schouwspel van optochten, muziek, vuurwerk en kleurrijke kostuums.
Economie en lokale specialiteiten
Traditioneel was Sax sterk gericht op de landbouw, met name de teelt van amandelen, druiven en olijven. In de 20e eeuw ontwikkelde de plaats zich tot een bescheiden industriekern, met name in de schoenproductie, meubelindustrie en metaalbewerking. Deze sectoren vormen nog steeds een belangrijke bron van werkgelegenheid voor de regio.
Ook de lokale gastronomie draagt bij aan de identiteit van Sax. Typisch voor deze streek zijn stevige gerechten zoals gazpacho manchego, arroz con conejo (rijst met konijn) en ambachtelijke worsten en kazen. Deze specialiteiten zijn onlosmakelijk verbonden met de landelijke ligging en het agrarische verleden.
Waarom Sax aantrekkelijk is om te wonen
Wat Sax vooral aantrekkelijk maakt, is zijn mix van historische charme, toegankelijke ligging en ongereptheid. In tegenstelling tot veel kustplaatsen is Sax nog niet overlopen door massatoerisme. Dat maakt het een interessante plek voor wie houdt van rust, natuur en het echte dorpsleven in Spanje. Tegelijkertijd is het dankzij de nabijheid van Elda, Petrer en Villena — en via de A-31 ook Alicante — allesbehalve geïsoleerd.
Voor buitenlanders die op zoek zijn naar een authentieke Spaanse woonplaats met karakter en een hechte gemeenschap, vormt Sax dan ook een aantrekkelijk alternatief voor de drukke kuststreek. Hier is het leven nog overzichtelijk, is het landschap nog puur en klinkt het dorpsplein elke ochtend vol stemmen die elkaar al een leven lang kennen.