Exportsector onder druk door Trump‑tarieven

Export daalt, import stijgt

Een analyse van de Kamer van Koophandel van Alicante laat zien dat de export uit de provincie tussen januari en mei 2025 met bijna 4 % is gedaald. Tegelijkertijd steeg de import met maar liefst 46 % in dezelfde periode. Deze ontwikkeling wijst op een verschuiving in handelsstromen waarbij bedrijven sneller voorraden aanvullen om mogelijke tekorten door hogere invoertarieven te voorkomen. Vooral bedrijven met sterke handelsrelaties met de Verenigde Staten voelen de druk van het gewijzigde handelsbeleid.

Zwaartepunten sectoren: schoeisel, voeding en mineralen

De sectoren die het hardst getroffen worden zijn schoeisel, landbouwproducten en minerale grondstoffen. Schoeisel vertegenwoordigt een groot aandeel van de export naar de VS en ondervindt directe gevolgen van de invoertarieven. Ook de landbouw- en voedingssector, waaronder fruit en groenten, merkt een duidelijke terugval in bestellingen. Hoewel de export van minerale en niet‑metalen producten een kleiner deel van de uitvoer vormt, is de impact daar relatief groot omdat een aanzienlijk percentage van de productie normaal gesproken richting de Amerikaanse markt gaat.

Economische impact en werkgelegenheid

De export naar de Verenigde Staten leverde in 2024 een omzet op van ruim 400 miljoen euro, goed voor ongeveer 6,5 % van de totale uitvoer van de provincie Alicante. Deze handel is bovendien direct verbonden aan zo’n 1.800 banen, waarvan een groot deel in de schoenensector en de agro‑alimentaire industrie. Het wegvallen van orders uit de VS kan leiden tot een afname van de productiecapaciteit, waardoor banen op de tocht komen te staan. Bedrijven maken zich zorgen dat langdurige tarieven een structureel negatief effect zullen hebben op de werkgelegenheid.

Regionale kwetsbaarheid

Hoewel de totale export naar de VS slechts een klein deel van de totale uitvoer van de regio vormt, zijn bepaalde sectoren er sterk van afhankelijk. Met name bedrijven die zich richten op nichemarkten of hoogwaardige producten voor de Amerikaanse consument lopen een groter risico. Ondernemingen die al meer op andere markten actief zijn, ondervinden minder schade en hebben meer mogelijkheden om de terugval op te vangen. De huidige situatie benadrukt het belang van marktspreiding voor economische stabiliteit.

Strategieën en aanbevelingen

De Kamer van Koophandel adviseert bedrijven om sterker in te zetten op internationale marktdiversificatie. Investeringen in innovatie, productaanpassing en marketing in nieuwe afzetgebieden worden gezien als belangrijke maatregelen om de concurrentiepositie te behouden. Ook wordt geadviseerd om logistieke processen te optimaliseren en productieketens flexibeler te maken, zodat bedrijven sneller kunnen inspelen op plotselinge veranderingen in handelsvoorwaarden.

Reacties op nationaal en Europees niveau

Op nationaal niveau wordt de impact van de tarieven nauwlettend gevolgd. De Spaanse overheid stelt dat het huidige handelsakkoord met de Verenigde Staten een scenario van een volledige handelsoorlog heeft voorkomen, maar erkent dat sommige sectoren toch forse klappen krijgen. Europese instellingen onderzoeken mogelijkheden om getroffen sectoren te ondersteunen en benadrukken de noodzaak om binnen de EU nieuwe handelsallianties te versterken, zodat bedrijven minder afhankelijk zijn van de Amerikaanse markt.

Historische vergelijkingen

De situatie vertoont overeenkomsten met eerdere handelsspanningen. Zo werden de Spaanse olijven- en wijnsector enkele jaren geleden al zwaar getroffen door Amerikaanse tarieven, wat leidde tot een forse daling van de export naar de VS. Bedrijven werden toen gedwongen nieuwe markten te vinden, wat voor sommige producenten succesvol bleek, maar voor anderen verlies van marktaandeel en omzet betekende. Deze ervaring laat zien dat snel schakelen en marktverbreding cruciaal zijn in tijden van internationale handelsdruk.

Bronnen: Kamer van Koophandel Alicante, INECA, Spaanse en regionale nieuwsmedia