Nieuwe blik op 6.000 jaar geschiedenis
In het Museo Arqueológico Provincial de Alicante (MARQ) is dit weekend de grote tentoonstelling “Dénia. Arqueología y Museo” geopend, een overzicht van meer dan zesduizend jaar geschiedenis van de stad Dénia. De expositie maakt deel uit van het programma “Los museos locales en el MARQ”, waarin erfgoed uit verschillende gemeenten uit de provincie centraal wordt gezet. Voor deze editie zijn ruim zeshonderd objecten samengebracht, variërend van prehistorische vondsten tot stukken uit de twintigste eeuw. De tentoonstelling is opgezet als een chronologische wandeling langs de belangrijkste perioden in de ontwikkeling van Dénia: van de eerste nederzettingen via de Romeinse tijd en de islamitische stad Daniya tot de handels- en vissersgemeenschap van de moderne tijd. Daarmee biedt het MARQ een breed publiek een compacte, maar rijk gevulde kennismaking met de gelaagde geschiedenis van een stad die aan zee groot is geworden.
Topstukken uit Dénia en grote musea
Een bijzonder aspect van de tentoonstelling is de mix van collecties uit Dénia zelf en bruiklenen van grote musea. Stukken uit het Museu Arqueològic de la Ciutat de Dénia worden gecombineerd met objecten die normaal gesproken in instellingen als het Louvre, het Museo Arqueológico Nacional en andere Spaanse en internationale musea te zien zijn. Zo ontstaat een context waarin lokale vondsten naast referentiestukken uit de bredere mediterrane wereld worden geplaatst. De ontwerpers hebben gekozen voor een heldere, lichte presentatie waarin vitrines en wandprojecties elkaar afwisselen. Informatieve panelen leggen de verbanden tussen de objecten uit en benadrukken de rol van Dénia als haven, machtscentrum en handelsplaats in verschillende eeuwen. Voor liefhebbers van geschiedenis vormt de tentoonstelling een kans om bekende perioden in een nieuw licht te zien, aangevuld met minder bekende verhalen uit archieven en depotcollecties.
Collectie brons uit islamitische periode
Veel aandacht gaat uit naar de islamitische fase van Daniya, waarin de stad een belangrijk centrum was binnen Al-Andalus. Voor het eerst wordt de volledige collectie bronsobjecten uit deze periode integraal getoond. Deze stukken, vaak rijk gedecoreerd en voorzien van inscripties of verfijnde vormen, worden in de vakwereld gezien als een van de belangrijkste verzamelingen islamitisch brons in het westelijke deel van de islamitische wereld. In de tentoonstelling krijgen zij een eigen ruimte, waarin bezoekers in rustige setting de details kunnen bestuderen. Uitlegteksten plaatsen de objecten in hun historische en sociale context, met aandacht voor ambacht, handel en dagelijks gebruik. De presentatie maakt duidelijk hoe hoog het niveau van vakmanschap in Daniya lag en hoe dit bijdroeg aan de uitstraling van de stad in de middeleeuwen, ver buiten de huidige provinciegrenzen.
Jornadas de puertas abiertas dit weekend
Ter gelegenheid van de opening heeft de Fundación CV MARQ drie dagen met vrije toegang georganiseerd op 14, 15 en 16 november. Bezoekers kunnen in deze periode zonder toegangsprijs de nieuwe tentoonstelling en de vaste collectie van het museum bekijken, binnen de gebruikelijke openingstijden. De maatregel is bedoeld om het brede publiek direct bij de start te betrekken en de drempel te verlagen voor wie het museum nog niet goed kent. Tijdens de openstellingsuren is extra personeel aanwezig om vragen te beantwoorden en bezoekersstromen te begeleiden. De verwachting is dat veel inwoners uit zowel Alicante-stad als de Marina Alta van de gelegenheid gebruikmaken om de tentoonstelling juist in dit openingsweekend te bezoeken, mede omdat in regionale media nadrukkelijk aandacht wordt besteed aan de bijzondere aard van de getoonde collectie.
Samenwerking tussen Dénia en Alicante
De tentoonstelling is het resultaat van nauwe samenwerking tussen de Diputación de Alicante, het MARQ en het gemeentebestuur van Dénia. Archeologen, conservatoren, architecten en vormgevers hebben samen gewerkt aan een narratief dat niet alleen de objecten toont, maar ook het verhaal achter de collectie vertelt: hoe vondsten zijn gedaan, welke restauraties nodig waren en welk onderzoek eraan voorafging. Voor Dénia betekent de aanwezigheid van de collectie in Alicante een extra podium, terwijl Alicante een tentoonstelling binnenhaalt die de eigen museale positie versterkt. In toespraken rond de opening benadrukten bestuurders dat dit type project laat zien hoe gemeenten in de provincie elkaar kunnen versterken door erfgoed te delen. Het publiek krijgt zo in één ruimte een geconcentreerde blik op een stad die anders pas na een rit langs de kust of de snelweg zichtbaar wordt.
Bezoekervaring en inrichting van de route
De bezoeker doorloopt de tentoonstelling via een duidelijk gemarkeerde route, waarbij vloerelementen en lichtlijnen richting geven. De ontwerpers hebben gekozen voor een vormgeving die het gevoel oproept van een maritiem landschap: vloeren en wanden refereren subtiel aan water en kustlijnen, zonder dat dit ten koste gaat van de zichtbaarheid van de objecten. Geluid is beperkt tot korte fragmenten en projecties die context bieden, zodat de zaalservaring rustig blijft. Voor wie dieper de inhoud in wil, zijn er digitale middelen met extra informatie en kaarten. Groepen kunnen op vaste tijdstippen gebruikmaken van rondleidingen, buiten de uren van de vrije toegang om. Het museum benadrukt dat het loont om voldoende tijd te nemen; de combinatie van kleine objecten, inscripties en grotere stukken vraagt aandacht en nodigt uit tot herlezen van panelen en toelichtingen.
Praktische informatie voor dit weekend
Het MARQ is dit openingsweekend extra aantrekkelijk voor een dagtocht vanuit andere delen van de provincie. Het museum ligt op korte afstand van de uitvalswegen en beschikt over parkeergelegenheid in de directe omgeving. Voor wie met het openbaar vervoer reist, bieden haltes in de nabijheid een korte wandelroute naar de ingang. De vrije toegang tijdens de jornadas de puertas abiertas geldt zowel voor de nieuwe tentoonstelling als voor de permanente zalen, met uitzondering van specifieke rondleidingen of speciale activiteiten die later in de looptijd gepland zijn. De expositie blijft tot april 2026 te zien, zodat ook bezoekers die dit weekend geen gelegenheid hebben, ruimschoots de tijd krijgen om een bezoek in te plannen. In de communicatie van het museum wordt benadrukt dat reserveren voor de gratis ochtendbezoeken op zaterdagen en zondagen vanaf volgende week verplicht is, om de capaciteit beheersbaar te houden.
Dénia als case study van de kust
In bredere zin toont de tentoonstelling hoe een stad aan de Middellandse Zee zich in de loop van millennia ontwikkelt onder invloed van handel, oorlog, religie en cultuur. Dénia fungeert daarin als case study voor veel andere plaatsen langs de kust, maar onderscheidt zich door de rijkdom en continuïteit van zijn archeologische archief. Voor inwoners van de provincie biedt “Dénia. Arqueología y Museo” daarom een herkenningspunt én een verrassing: bekende namen en periodes worden verbonden met tastbare objecten die soms direct, soms indirect met het huidige landschap in verband staan. Het MARQ zet met deze expositie zijn reputatie voort als plek waar lokale geschiedenis, internationale samenwerking en publieksbereik elegant samenkomen, en geeft de aftrap voor een reeks activiteiten waarin Dénia en Alicante de komende maanden vaker samen genoemd zullen worden.
Bronnen: Fundación CV MARQ – Puertas abiertas Dénia. Arqueología y Museo; Ajuntament de Dénia – Actualitat exposició al MARQ; Cadena SER – Radio Dénia; Alicante Press – Cultura