Recordcijfers en publieksbereik
De tentoonstelling “Kara Walker: Burning Village” in het MACA Alicante heeft sinds de opening op 28 februari 2025 in totaal 44.296 bezoekers getrokken, waarmee de presentatie uitgroeit tot een van de best bezochte in de geschiedenis van het museum. De toestroom valt op door de brede spreiding in het publiek: zowel vaste museumgangers als reguliere stadsbezoekers wisten de weg te vinden naar het museum aan de Plaza de Santa María. In aanvulling op de tentoonstelling namen 902 personen deel aan begeleide activiteiten en programmaonderdelen, wat duidt op een hoge mate van betrokkenheid bij de thema’s en de museale context. Deze cijfers passen in een opgaande lijn waarin MACA Alicante vorig jaar voor het eerst de grens van 100.000 bezoekers op jaarbasis doorbrak, en onderstrepen de positie van de instelling als een steunpilaar binnen de cultuur in Alicante, met landelijke uitstraling in de zomervakantieperiode.
Tentoonstelling en thematische reikwijdte
“Burning Village” wordt in Spanje beschouwd als de meest omvangrijke “Kara Walker tentoonstelling” tot nu toe. De selectie van 44 werken – waaronder silhouetten op papier, tekeningen, prenten, boeken, sculpturen en een recente video – schetst een doorlopende lijn in onderwerpen als slavernij, racisme, identiteitsvorming, stereotypering en feminisme. De monumentale silhouetten, geworteld in de traditie van schaduwportretten en schimmenspel, contrasteren een poëtische vormtaal met beladen historische motieven. De presentatie maakt zichtbaar hoe Walker, met scherpe beeldtaal en satirische verwijzingen, nationale mythes en canonieke verhalen bevraagt. In Alicante is dat discours ingebed in een museale opstelling die ruimte biedt voor reflectie, zonder de interpretatie te sturen. Het resultaat is een publieksvriendelijke maar inhoudelijk veeleisende expositie die de actualiteit van deze thema’s in een Europese, Mediterrane stad context geeft.
Collectie Michael Jenkins en Javier Romero
De kern van de tentoonstelling steunt op de collectie Michael Jenkins en Javier Romero, een ensemble dat MACA Alicante de afgelopen jaren structureel heeft versterkt. Van de 44 gepresenteerde werken zijn er 31 in 2021 als schenking in de museumcollectie opgenomen, terwijl 13 werken in 2024 speciaal voor deze tentoonstelling uit New York zijn overgebracht en in bruikleen zijn gegeven. De samenstelling geldt als een van de meest complete verzamelingen van Walker-werk in Europese instellingen en maakt een overkoepelende lezing van haar oeuvre mogelijk, van vroege silhouetten tot latere filmische en sculpturale benaderingen. Voor een stedelijke instelling als MACA is deze collectiepositie strategisch, omdat ze niet alleen een tijdelijke presentatie ondersteunt maar ook toekomstige onderzoekslijnen, onderwijsprogramma’s en hercontextualiseringen binnen de vaste opstelling mogelijk maakt.
Curatorische lijn en museale context
De tentoonstelling is gecureerd door Rosa Castells, conservator van MACA, die de presentatie heeft ingebed in een bredere museale lijn waarin archief, collectie en publieksonderwijs elkaar versterken. In interviews en toelichtingen bij de expositie wordt benadrukt dat de kracht van Walker niet ligt in een gemakkelijke esthetiek, maar in het vermogen om ongemakkelijke vragen over macht, representatie en herinnering op te roepen. De curatorische keuzes – van zaalvolgorde tot tekstkaders – zijn gericht op leesbaarheid zonder reductie, zodat bezoekers met verschillende voorkennisniveaus aansluiting vinden. Daarmee profileert MACA Alicante zich als een instelling die actuele internationale kunst op lokaal niveau ontsluit en tegelijk de inhoudelijke gelaagdheid bewaart, een aanpak die past bij de ambitie om zowel stadspubliek als cultuurtoeristen te bedienen.
Publieksprogramma en educatie
Rond de tentoonstelling is een uitgebreid programma opgezet met rondleidingen, dialogische bezoeken, workshops en toegankelijke formats voor uiteenlopende doelgroepen. Onder de noemer “Recorridos educativos” zijn er trajecten ontwikkeld voor scholen, instellingen voor sociale inclusie en belangstellenden, met werkvormen die thematiek en beeldtaal verbinden. Parallel loopt “Corner MACA”, een open en participatieve ruimte die uitnodigt tot reflectie en gezamenlijke creatie, geïnspireerd op het visuele vocabulaire van Walker. De deelname van 902 bezoekers aan deze programma’s toont dat het publiekswerk geen bijzaak is maar een integraal onderdeel van de presentatie. Het museum zet daarbij in op continuïteit, zodat kennisopbouw en verankering plaatsvinden die ook ná de tentoonstelling in het stedelijke weefsel doorwerken.
Toegankelijkheid, bezoekinformatie en bereik
Het MACA hanteert in de zomer (1 juli–30 september) ruime openingstijden: dinsdag tot en met vrijdag van 10.00–20.00 uur, zaterdag 11.00–20.00 uur en zondag en feestdagen 10.00–14.00 uur; op maandag is het museum gesloten. De toegang is kosteloos, met aanvullende gratis rondleidingen op vaste momenten en voor groepen. De centrale ligging in de historische binnenstad, nabij haltes van bus en TRAM, vergemakkelijkt het bezoek. Deze laagdrempeligheid draagt bij aan de brede toeloop, van inwoners tot internationale bezoekers. Voor Nederlandstalige bewoners en wie denkt aan emigreren naar Alicante of wonen in Alicante met gezin, vormen de gratis toegang, educatieve trajecten en meertalige informatiekanalen een praktische voorziening om cultuur Alicante structureel te verkennen en in te bedden in het dagelijks leven.
Profiel van het publiek en stedelijke context
Het bezoekersprofiel weerspiegelt de stedelijke dynamiek van Alicante: een mix van lokale bewoners, regionale bezoekers en internationale toeristen die het zomerseizoen naar de stad brengt. De hoge bezoekersaantallen komen niet alleen voort uit de vakantiedrukte, maar ook uit de inhoudelijke aantrekkingskracht van de tentoonstelling en de reputatie van MACA als gratis toegankelijk en kwalitatief hoogwaardig museum. De combinatie van een sterke collectiepositie, een helder publieksprogramma en zichtbaarheid in de stad, zorgt voor een constante toestroom van nieuwe en terugkerende bezoekers. Daarmee functioneert het museum als een schakel in de culturele infrastructuur van de provincie, waarin ook andere instellingen, festivals en onderwijsprogramma’s de belangstelling voor hedendaagse kunst versterken.
Afronding en feestelijke afsluiting
De looptijd van “Burning Village” in MACA Alicante eindigt in het eerste weekend van september. Het museum programmeert op zaterdag 6 september een feestelijke afsluiting met extra publieksmomenten; aansluitend blijft de tentoonstelling nog te zien tot en met 7 september, conform de officiële planning van het museum. Dit einde markeert tegelijk de start van de reisfase van het project en biedt ruimte om het publiekswerk te evalueren. Het samenvallen van afsluitingsactiviteiten met een piek in het stadsprogramma zorgt doorgaans voor een laatste bezoekersimpuls, waardoor het record nog wordt geconsolideerd voordat de werken afreizen. De museale infrastructuur staat daarmee in het teken van zorgvuldig demonteren, logistiek en overdracht.
Verhuizing naar IVAM in Valencia
Na Alicante verhuist de tentoonstelling naar het IVAM (Institut Valencià d’Art Modern) in Valencia. Volgens de officiële agenda van IVAM opent “Kara Walker: Burning Village” daar op 25 september 2025, met een looptijd tot 18 januari 2026, binnen het Centre Julio González. De presentatie blijft onder curatele van Rosa Castells en maakt deel uit van een samenwerkingskader tussen MACA en IVAM. De verhuisbeweging onderstreept het belang van de selectie binnen het Spaanse museumlandschap en vergroot het bereik richting een nieuw stedelijk publiek. Voor culturele planning op provinciaal niveau betekent dit dat de zichtbaarheid van het project behouden blijft, terwijl in Alicante ruimte ontstaat voor de volgende cyclus in het tentoonstellingsprogramma.
Relevantie voor Nederlandstalige bewoners en emigranten
Voor Nederlanders en Belgen die wonen in Alicante of emigreren naar Alicante overwegen, illustreert dit project hoe internationale hedendaagse kunst toegankelijk en kosteloos kan worden ervaren in de directe leefomgeving. De thematische focus – slavernij, racisme, feminisme – sluit aan bij actuele maatschappelijke gesprekken in Europa en biedt aanknopingspunten voor onderwijs, familiebezoek en integratie in het lokale culturele leven. Het publieksprogramma is geschikt voor uiteenlopende leeftijden en kennisniveaus, wat het museum tot een logisch ankerpunt maakt voor wie culturele routines wil opbouwen na verhuizing. In dat opzicht fungeert MACA als vindplaats én ontmoetingsruimte, waar esthetische ervaring en maatschappelijke reflectie samenkomen binnen een consistent en publieksgericht museaal beleid.
Betekenis voor de culturele infrastructuur
De recordaantallen bij “Burning Village” laten zien dat een sterke combinatie van collectie-ankers, curatorische visie en educatief programma een breed publiek mobiliseert. In de context van cultuur Alicante versterkt het succes de positie van MACA in het stedelijk netwerk, van scholen en universiteiten tot toeristische routes en wijkprogramma’s. De spin-off is zichtbaar in samenwerkingen met regionale spelers, zoals het Consorci de Museus, en in de doorwerking van formats als “Corner MACA”. Dit bevestigt dat internationale kunstpraktijken lokaal draagvlak kunnen krijgen wanneer inhoud en toegankelijkheid hand in hand gaan. De afronding in september en de doorstart in IVAM vormen tot slot een logisch vervolg in de levenscyclus van de tentoonstelling binnen de Comunidad Valenciana.
Bronnen: Cadena SER Radio Alicante – “La exposición de Kara Walker se convierte en una de las más visitadas de la historia del MACA con más de 44.000 personas” (https://cadenaser.com/comunitat-valenciana/2025/08/21/la-exposicion-de-kara-walker-se-convierte-en-una-de-las-mas-visitadas-de-la-historia-del-maca-con-mas-de-44000-personas-radio-alicante/); Ayuntamiento de Alicante – “La exposición de Kara Walker en el MACA suma más de 44.000 personas y bate récords” (https://www.alicante.es/es/noticias/exposicion-kara-walker-maca-suma-mas-44000-personas-y-bate-records); MACA Alicante – “Kara Walker. Burning Village. Colección Michael Jenkins y Javier Romero” (https://maca-alicante.es/kara-walker-en-la-coleccion-michael-jenkins-y-javier-romero-del-maca/); Consorci de Museus – “Recorridos educativos” en MACA (https://www.consorcimuseus.gva.es/actividades/recorridos-educativos-kara-walker-burning-village/), “Corner MACA: Kara Walker” (https://www.consorcimuseus.gva.es/actividades/corner-maca-kara-walker/); IVAM – “Kara Walker. Burning Village” (https://ivam.es/en/exposiciones/kara-walker-burning-village/); Alicante Turismo – event- en bezoekersinfo (https://alicanteturismo.com/en/events/kara-walker-in-the-michael-jenkins-and-javier-romero-at-maca/); MACA – openingstijden en bezoek (https://maca-alicante.es/informacion/horarios-y-precios/).